Dzisiaj opowiem Ci dlaczego szukając pomocy prawnej najlepiej zwrócić się do prawnika, który specjalizuje się w wąskiej dziedzinie wiedzy. Oraz dlaczego specjalizacja jest najlepszym pomysłem na odnalezienie się na coraz trudniejszym rynku usług prawnych.
Jak obecnie wygląda rynek usług prawnych?
Od jakiegoś czasu dostęp do zawodów radcy prawnego i adwokata został otworzony. Oznacza to, że obecnie zostać adwokatem lub radcą prawnym jest dużo łatwiej niż na przykład piętnaście lat temu.
Jak łatwo możesz się domyślić otwarcie zawodu spowodowało dwie rzeczy.
Po pierwsze, na rynku pojawiło się dużo więcej zawodowych prawników. Dzięki temu konkurencja pomiędzy nimi jest większa niż jeszcze kilka lat temu.
Kiedyś przeczytałem ciekawą historyjkę, na temat tego co ze sobą mają wspólnego stary adwokat i stary taksówkarz. Otóż oboje z nostalgią wspominają stare czasy, kiedy to klienci zabiegali o możliwość skorzystania z ich usług. Doświadczony taksówkach pamięta okres, kiedy podjeżdżał na postój i ludzie bili się o to kto wsiądzie do taksówki. A dziś? W czasach dużej konkurencji i firm typu Uber czy Bolt, taksówkarz musi aktywnie zabiegać o klienta.
Podobnie jest z prawnikiem. Kiedyś w poczekalni u adwokata/radcy prawnego ludzie czekali cierpliwie na przyjęcie. Dziś dostęp do usług prawnych jest zdecydowanie łatwiejszy.
Drugi skutek to obniżenie jakości usług prawnych. Siłą rzeczy otwarcie zawodu musiało spowodować nieznaczny spadek poziomu obsługi.
Skomplikowanie prawa
Drugą kwestią, którą musimy sobie wyjaśnić jest postępująca inflacja prawa.
W Polsce powstaje coraz więcej aktów prawnych. Przez to dzisiejsze prawo stało się tak skomplikowane, jak jeszcze nigdy dotąd. Nie jest już możliwe poznanie wszystkich dziedzin prawa, a co dopiero śledzenie ich ciągłych zmian. A przecież prawnik, żeby móc należycie świadczyć usługi musi też znać poglądy nauki prawa na dany temat czy aktualne orzecznictwo.
Kiedyś prawnicy dzielili się według specjalizacji na cywilistów, karnistów i administratywistów. Dzisiaj prawo cywilne jest już tak szeroką gałęzią prawa, że powiedzieć, że specjalizuje się w prawie cywilnym to tak jakby powiedzieć, że nie specjalizuje się w ogóle.
Specjalizacja
Remedium na postępującą inflacje prawa jest skorzystanie z usług specjalisty – eksperta w danej dziedzinie.
Kiedyś przeczytałem bardzo ciekawą definicję eksperta.
Ekspert to taki człowiek, który popełnił wszystkie możliwe błędy w wąskiej dziedzinie.
– Niels Bohr (duński fizyk)
I ja się pod tą definicją podpisuję obiema rękami.
Specjalizacja – korzyści dla klientów
Skorzystanie z usług specjalisty – eksperta w wąskiej dziedzinie prawa ma dla klienta szereg korzyści.
- Po pierwsze, oddajesz sprawę profesjonaliście, a nie komuś kto się dopiero uczy. Dzięki temu masz dużo większe szanse, że Twój problem prawny zostanie rozwiązany. Prawnik ogólny może w poniedziałek i wtorek pisać pozew o rozwód, w środę być na rozprawie karnej, a w czwartek i piątek zakładać dla klienta spółkę akcyjną. Z racji tego, że zajmuje się wszystkimi dziedzinami prawa, to z żadnej tak naprawdę nie jest dobry. To trochę tak, jakby lekarzowi interniście zlecić przeprowadzenie skomplikowanej operacji. Nikt tego nie robi, ponieważ internista ma inną rolę. Dlaczego Ty miałbyś zlecać swoją sprawę w ręce kogoś kto nigdy nie zajmował się podobnymi problemami?
- Korzystając z usług eksperta tak naprawdę oszczędzasz pieniądze. Na rynku wciąż jedną z najpopularniejszych form rozliczeń pomiędzy prawnikiem a klientem pozostaje rozliczenie według stawki godzinowej (mnożymy umówioną wcześniej stawkę godzinową przez liczbę godzin, jaką prawnik poświęcił na prowadzenie sprawy). Oczywiście stawka godzinowa eksperta w wąskiej dziedzinie będzie wyższa niż stawka prawnika ogólnego. Pewnie zastanawiasz się więc, gdzie tu jest oszczędność. A no w tym, ze prawnik specjalizujący się w danej dziedzinie prawa nie potrzebuje aż tyle czasu, żeby się do sprawy przygotować. Prawnik specjalista nie potrzebuje zapoznać się z przepisami. On je zna (w zasadzie na pamięć). Prawnik specjalista nie potrzebuje się również zapoznać z tomami orzecznictwa, ponieważ śledzi je na bieżąco. Dodatkowo istnieje duże prawdopodobieństwo, że zajmował się już bardzo podobną sprawą wcześniej, więc posiada odpowiednią bazę wzorcowych dokumentów. To wszystko sprawia, że wprawdzie stawka godzinowa może być wyższa, ale z pewnością liczba godzin, którą dany prawnik – specjalista poświęci na sprawę będzie niższa. I w związku z tym ostateczne wynagrodzenie, które musi zapłacić klient będzie niższe.
- Nie ryzykujesz tym, że prawnik przeoczy coś istotnego. Tak jak napisałem we wstępie otworzenie zawodu spowodowało, że doszło do obniżenia jakości usług prawnych. Jednak prawnik – specjalista zjadł zęby w danej dziedzinie, więc wie na co należy zwracać uwagę. Jest to dobrze widoczne w prawie zamówień publicznych. Często jest tak, że czytając przepis interpretujemy go w określony sposób. Wydaje nam się ten sposób jedynym prawidłowym. Tymczasem Krajowa Izba Odwoławcza może mieć ten temat zupełnie inne zdanie (interpretuje przepis zupełnie inaczej). Prawnik – specjalista wie o tym, ponieważ na bieżąco śledzi orzecznictwo. Prawnik , który przyjął pierwszą sprawę z zakresu prawa zamówień publicznych może tego nie wiedzieć, ponieważ mogło mu nie przyjść do głowy, żeby sprawdzić dokładniej dane zagadnienie. A to prowadzi np. do wydania niewłaściwej rekomendacji co do wniesienia odwołania, a w konsekwencji do niepotrzebnego narażenia klienta na koszty postępowania [>>Ile kosztuje odwołanie do KIO?]. Lub przeciwnie – rekomendacji, żeby odwołania nie składać podczas gdy sprawa prawdopodobnie zakończyłaby się sukcesem przed KIO.
Moja specjalizacja
Moją specjalizacją stało się prawo zamówień publicznych.
Być może Cię ciekawi dlaczego zacząłem się specjalizować akurat w tej dziedzinie prawa.
Kiedy skończyłem studia i zacząłem swoją pierwszą pracę w zawodzie, to przez jakiś czas szukałem swojego miejsca. Tak się złożyło, że zaraz po zdaniu egzaminu wstępnego na aplikację trafiłem do działu prawnego dużego przedsiębiorstwa, w którym to dziale zatrudnionych było kilka osób. Każdy z nich posiadał specjalizację w swojej dziedzinie prawa. Chcąc się tam odnaleźć również musiałem postawić na jakąś specjalizację. Wybór padł na zamówienia publiczne – głównie dlatego, że żaden z wcześniej zatrudnionych prawników do tej pory nie stał się fachowcem akurat w tej dziedzinie.
Początki nie były łatwe. Poza odbyciem kursu na studiach nie miałem wtedy najmniejszego doświadczenia z zamówieniami publicznymi. Nie poddawałem się jednak. Powoli zdobywałem wiedzę pochłaniając kolejne publikacje na ten temat i – przede wszystkim – codziennie pomagając mojemu pracodawcy z kolejnymi zamówieniowymi problemami. Miałem okazje często występować na rozprawach przed Krajową Izbą Odwoławczą. Każda kolejna rozprawa to była solidna dawka nowej wiedzy i doświadczenia.
W końcu uznałem, że posiadam wystarczającą wiedzę, żeby móc otworzyć własną kancelarię, której cechą charakterystyczną będzie wąska specjalizacja – właśnie prawo zamówień publicznych.
Specjalizacja to jednak nie wszystko
To, że moją specjalizacją jest prawo zamówień publicznych nie oznacza jednak, że nie zajmuje się innymi dziedzinami prawa.
Przede wszystkim, żeby skutecznie doradzać klientom w zakresie zamówień publicznych muszę również choć ogólnie poznać inne dziedziny. Problemy, z którymi borykają się moi klienci mają nieraz bardziej interdyscyplinarny charakter. Często zdarza się, że sprawa jest z pogranicza prawa zamówień publicznych i prawa podatkowego (np. w sprawach dotyczących podania błędnej stawki VAT w ofercie). Albo z pogranicza zwalczania nieuczciwej konkurencji (np. w przypadku konieczności zastrzeżenia części oferty jako tajemnicy przedsiębiorstwa). Albo np. wchodzimy na grunt ochrony konkurencji (bo np. konkurenci weszli w zmowę przetargową i trzeba dodatkowo zawiadomić UOKiK). Takich punktów wspólnych z innymi dziedzinami prawa jest naprawdę sporo.
Druga sprawa wiąże się z tym, że często klienci, którzy trafili do mnie, bo potrzebowali pomocy w zakresie PZP zostają ze mną na dłużej. I oczekują mojej pomocy również w zakresie innych gałęzi prawa. Zlecają mi przygotowywanie i opiniowanie umów, reprezentowanie ich przed sądem w sprawach gospodarczych, czy dochodzenie wierzytelności. Zawsze jednak, gdy wiem, że dana sprawa wymaga specjalistycznej wiedzy, to albo odsyłam klienta do prawnika, co do którego mam pewność, że jest ekspertem w danej dziedzinie, bądź prowadzę sprawę razem z nim. Tylko w ten sposób jestem w stanie zapewnić świadczenie usług na najwyższym poziomie.
Kopalnia soli w Bochni. Naprawdę polecam Ci to miejsce do zwiedzania. Moim zdaniem jest ciekawsza niż dużo słynniejsza Kopalnia soli w Wieliczce. A kopalnię w Bochni odwiedza dużo mniej osób przez co podejście przewodników do odwiedzających jest też bardziej indywidualne. Trochę jak w małej kancelarii 😉
Podsumowanie
Obecnie mamy do czynienia z dużym wzrostem liczby zawodowych prawników na rynku. Przez to poziom obsługi prawnej nieco się pogorszył. Jeżeli chcesz mieć pewność, że Twój problem zostanie rozwiązany w profesjonalny sposób, to powinieneś poszukać prawnika specjalizującego w wąskiej dziedzinie wiedzy. Specjalizacja prawnika pozwoli Ci mieć pewność, że sprawa zostanie poprowadzona profesjonalnie i prawnik niczego nie przeoczy. Co więcej, skorzystanie z usług eksperta zamiast prawnika ogólnego może okazać się… tańsze. Dzieje się tak, ponieważ dla eksperta rozwiązanie Twojego problemu będzie mniej czasochłonne.
W znalezieniu odpowiedniego prawnika-specjalisty może Ci pomóc portal LexMonitor, który na bieżąco zbiera informacje z najlepszych blogów prawniczych w Polsce (w tym także z mojego).
Dawid Pantak
radca prawny
e-mail: dawid.pantak@legalkp.pl
telefon: 668 501 984